Czy istnieje alergia na alkohol?

Pytanie nadesłane do redakcji

Witam. Czy istnieje coś takiego jak alergia na alkohol? Rok temu po spożyciu większej ilości alkoholu (wódka czysta) po paru godzinach na moim ciele pojawiła się wysypka, a dokładnie pokrzywka, najbardziej widoczna w okolicach twarzy i dekoltu. Utrzymywała się ponad 3 dni (lekarz rodzinny przepisał mi jakiś żel i aerozol łagodzący - nie pamiętam nazw). Lekarz wspomniał o uczuleniu na alkohol, stwierdził też, że to mogła być reakcja uczuleniowa na inną rzecz. Później wysypka ta pojawiała się po każdym spożyciu alkoholu różnego rodzaju (piwo, wino, likier, wódka). Bolesność i uciążliwość pokrzywki spowodowała, że przestalam spożywać alkohol przez dłuższy czas (prawie rok), po prostu nie chciałam tego znowu przechodzić.W ostatnim czasie zauważyłam też zmiany skórne na twarzy i dekolcie (tylko). Czy może być to spowodowane tym, że np. w płynie do płukania jamy ustnej czy perfumach, a także w przeróżnych kremach występuje alkohol? 2 tygodnie temu byłam u dermatologa, ale mój problem uznał za idiotyczny (stwierdził także, że "takimi głupotami się nie zajmuje") i stwierdził jedynie, że mam zmiany trądzikowe w lekkim stanie. Zastanawia mnie, czy te zmiany skórne są związane z alkoholem. Słyszałam, że nie ma żadnego testu alergicznego na alkohol, więc jestem trochę załamana. Nie wiem co robić. Oczywiście mogłabym sobie zrobić domowy test, ale boję się, że znów powtórzy się wysypka i będę musiała być uziemiona w domu przez parę dni. Jestem uczennicą, więc jest to dla mnie problem. Czy może to być związane z dojrzewaniem? Bardzo proszę o odpowiedź.

Odpowiedziała

dr n. med. Grażyna Durska
Zakład Medycyny Rodzinnej
Pomorski Uniwersytet Medyczny w Szczecinie
Poradnia alergologiczna "Podgórna" w Szczecinie

Wykwity skórne o charakterze pokrzywki mogą być jednym z objawów nadwrażliwości na napoje alkoholowe.

Nie wszystkie reakcje niepożądane mają jednak charakter alergiczny. Znaczna ich część wywołana jest mechanizmem niealergicznym.
Do produkcji alkoholu używane są: owoce (wino), jęczmień, chmiel (piwo), ziemniaki, zboże, ryż (wódka), drożdże. Wszystkie wymienione składniki mogą wywoływać reakcje z nadwrażliwości alergicznej.
Przyczyną reakcji z nadwrażliwości niealergicznej najczęściej są związki sulfitów, histamina oraz tyramina.

Napoje alkoholowe mogą również prowadzić do degranulacji komórki tucznej i bazofili, w następstwie czego dochodzi do uwalniania histaminy - mediatora odpowiedzialnego za występowanie objawów identycznych z objawami typowymi dla chorób alergicznych (pokrzywka, kichanie, świąd nosa oczu, kaszel itp.).

Inną przyczyną występowania objawów nietolerancji może być wpływ alkoholu na zahamowanie metabolizmu histaminy.
U osób ze stwierdzoną nadwrażliwością na alkohol poza zmianami skórnymi mogą wystąpić objawy ze strony oczu (zaczerwienienie spojówek łzawienie, swędzenie), nosa (wodnisty wyciek, kichanie swędzenie), dróg oddechowych (kaszel, utrudniony oddech), układu krążenia (przyspieszona akcja serca, obniżenie ciśnienia krwi). Na szczęście ciężkie, zagrażające życiu reakcje z nadwrażliwości występują bardzo rzadko.

Najmniej reakcji niepożądanych występuje po spożyciu czystej wódki (czysty alkohol nie jest pełnym alergenem), więcej po wódkach kolorowych, najwięcej po piwie i czerwonym winie.

W Pani przypadku objawy kliniczne występują po wypiciu każdego typu alkoholu. Wniosek nasuwa się sam. Powinna Pani zrezygnować z konsumpcji alkoholu.

Alkohol zawarty w kosmetykach i preparatach leczniczych również może powodować występowanie reakcji z nadwrażliwości. Opisano przypadki zaostrzenia astmy zarówno po prowokacji alkoholem w próbie doustnej, jak i wziewnej.

Warto pamiętać, że przyczyną reakcji niepożądanych mogą być niektóre leki oraz produkty spożywcze (np. soki, sery) spożywane łącznie z napojami alkoholowymi.

Trądzik nie jest chorobą alergiczną, wymaga leczenia dermatologicznego.