Napad duszności i problem z oddychaniem po pływaniu w basenie

Pytanie nadesłane do redakcji

Po kolejnym pływaniu w basenie chlorowanym mam napad duszności i problem z oddychaniem. Wszystko zaczyna się po ok. 2 h po wysiłku (umiarkowanym). Na początku są kłopoty z rozmową i jednoczesnym oddychaniem (brak powietrza). Dalej jest już tylko napad męczącego kaszlu, który trwa ok 1 h. Zaczyna rosnąć temperatura do ok. 38 stopni. Po mniej więcej 2 h temperatura wzrasta do 39 stopni i mam problemy z oddychaniem i w każdej pozycji muszę walczyć o oddech - czuję się tak, jakby słoń siedział na mojej klatce piersiowej. Opisuję sytuację wieczorną i nocną. Rano mogę w miarę spokojnie oddychać, temp. od 37,5 do 38 stopni. Około południa jest na tyle dobrze, że mogę normalnie funkcjonować. Dodam, że nie mam plwociny, kataru i bólu mięśni lub stawów. Zauważyłem, że te dolegliwości są cykliczne i wiążą się z pobytem na basenie. Na basen chodzę ponad trzy miesiące, a te objawy zaczęły się ok. trzy tygodni temu. Prześwietlenie płuc nie wykazało niczego. Po ataku nie ma żadnych objawów w płucach, oskrzelach - słuchał mnie dobry lekarz. Mam wizytę u pulmonologa, tylko nie wiem jak wytłumaczyć coś, czego teraz nie ma. Za wskazówki z góry dziękuję. Paweł R.

Odpowiedziała

dr n. med. Grażyna Durska
Zakład Medycyny Rodzinnej
Pomorski Uniwersytet Medyczny w Szczecinie
Poradnia alergologiczna "Podgórna" w Szczecinie

Prawdopodobnie jest to reakcja na działanie środków odkażających wodę w basenie lub na mikroorganizmy bytujące na terenie niecki basenowej lub w systemie wentylacyjnym.

Podane przez Pana objawy mogą budzić podejrzenie ostrego alergicznego zapalenia pęcherzyków płucnych (AZPP). Choroba związana jest z nieprawidłową odpowiedzią układu immunologicznego na kontakt z antygenami organicznymi lub nieorganicznymi. W następstwie powtarzającej się ekspozycji na antygeny, u osób podatnych, dochodzi do rozwoju zapalenia w pęcherzykach płucnych, tkance śródmiąższowej, oskrzelikach.

Grupy zawodowe szczególnie predysponowane do rozwoju AZPP to rolnicy, hodowcy grzybów, ptaków (gołębie, papugi), pracownicy magazynów zbożowych, tartaków (pył drzewny).

Antygeny odpowiedzialne za rozwój choroby mogą występować także w systemie klimatyzacji - Micropolyspora faeni oraz w wodzie basenów, jaccuzi itp. - Mycobacterium avium.

Istnieje kilka podziałów choroby. Najczęściej używane to podział na postać odwracalną i nieodwracalną oraz na postać ostrą, podostrą i przewlekłą.

Objawy kliniczne występujące w ostrym zapaleniu pęcherzyków płucnych przypominają ostrą infekcję dróg oddechowych. Najczęściej jest to: kaszel, uczucie duszności, gorączka, bóle mięśniowe osłabienie, zdarzają się bóle głowy, brzucha, nudności.

Początek wystąpienia objawów to zazwyczaj 2-9 godzin od kontaktu z czynnikiem wywołującym. Przy braku kontaktu z antygenem objawy ustępują po 24-48 godzinach. Zmiany osłuchowe nad płucami mogą być krótkotrwałe i bardzo dyskretne.

RTG płuc w 20% przypadków ostrego zapalenia pęcherzyków płucnych jest prawidłowe. Wyniki badań laboratoryjnych są niecharakterystyczne, zwykle stwierdza się zwiększoną liczbę leukocytów, głównie neutrofili oraz immunoglobulin IgM i IgG, zwiększoną aktywność LDL (dehydrogenaza mleczanowa), przyspieszone OB.

U około 50% chorych udaje się wykryć swoiste przeciwciała IgG przeciwko uczulającemu antygenowi. W zaawansowanej chorobie stwierdza się zaburzenia wentylacji o charakterze restrykcji, obniżenie pojemności dyfuzyjnej płuc, hipoksemię powysiłkową, zmiany w RTG i tomografii komputerowej klatki piersiowej. Badaniem pomocniczym jest również ocena popłuczyn oskrzelowo-płucnych (BAL).

W Pana sytuacji najważniejsze jest unikanie kontaktu z czynnikiem prowokującym występowanie objawów, a więc zaprzestanie uczęszczania na basen. Przy potwierdzeniu alergicznego zapalenia pęcherzyków płucnych powtarzające się narażenie na ekspozycję czynnika patogennego może doprowadzić do przejścia choroby w postać przewlekłą, nieodwracalną prowadzącą do inwalidztwa oddechowego wywołanego włóknieniem płuc.