Pytanie nadesłane do redakcji
Jestem uczulona na dwuchromian potasu. Gdzie występuje i jak się odczulać? Choruję też na cukrzycę typu I.
Odpowiedziała
dr n. med. Grażyna Durska
Zakład Medycyny Rodzinnej
Pomorski Uniwersytet Medyczny w Szczecinie
Poradnia alergologiczna "Podgórna" w Szczecinie
Chrom jest jednym z najczęstszych alergenów kontaktowych. Do uczulenia może dojść zarówno w warunkach zawodowych, jak i pozazawodowych.
Alergia najczęściej występuje u osób powyżej pięćdziesiątego roku życia. Z racji wykonywanego zawodu częściej chorują mężczyźni.
Najważniejsze źródła chromu to: cement, piaski formierskie, smary i oleje przemysłowe, płyny galwanizerskie, środki do garbowania skóry, popioły powstające przy spalaniu węgla, chromianka do mycia szkła laboratoryjnego, odczynniki do badania jakości mleka, chłodziwa, środki do impregnacji drewna, płyny antykorozyjne, farby podkładowe, lakiery, gazy i dymy spawalnicze.
W warunkach niezawodowych głównym źródłem alergenu jest garbowana chromem skóra używana do produkcji pasków, butów, rękawiczek, odzieży skórzanej.
Chrom może występować także w metalowych implantach stomatologicznych i ortopedycznych, w niektórych pokarmach, np. w: herbacie, kakao, orzechach, suszonych figach i morelach, ostrygach, w wodzie wodociągowej, a także w popiele z papierosów, w niektórych preparatach homeopatycznych, klejach, atramentach, mydłach, farbowanych tkaninach.
W następstwie uczulenia najczęściej dochodzi do powstania wyprysku kontaktowego bądź wyprysku potnicowego. Zmiany zlokalizowane są głównie w miejscu kontaktu z alergenem, a więc na skórze rąk, stóp.
W alergii kontaktowej nie stosuje się immunoterapii swoistej (metoda stosowana jest wyłącznie w leczeniu tzw. alergii IgE-zależnej związanej z uczuleniem na alergeny pyłków roślin, zarodników grzybów mikroskopowych, roztoczy kurzu domowego, sierści zwierząt).
Najważniejszą metodą pozwalającą na zmniejszenie lub ustąpienie objawów chorobowych jest unikanie kontaktu z przedmiotami zawierającymi chrom.
W przypadku występowania zmian na skórze stóp zaleca się częstą (co 3 mies.) zmianę obuwia. Zła gatunkowo, przepocona skóra butów zwiększa ryzyko zaostrzeń. Nie zaleca się wykorzystywania do celów konsumpcyjnych wody z tzw. pierwszego cieku tzn. wody wypływającej z kranu bezpośrednio po odkręceniu "kurka".
Wyprysk kontaktowy leczy się miejscowymi glikokortykosteroidami, maściami i kremami natłuszczającymi oraz lekami przeciwświądowymi.
Piśmiennictwo:
Rudzki E.: Chrom. w Alergeny . Medycyna Praktyczna; 2008: 417-428.Rudzki E.: Alergeny. Chrom w Alergologia dla lekarzy dermatologów pod red. Gliński W., Rudzki E.Czelej. 2002: 147-155.
Zalewska A. Wyprysk. Lekarz Rodzinny. 2008; 11(135): 11-13