Pytanie nadesłane do redakcji
Jestem uczulona na metale, a zjadłam rybę z puszki i po godzinie na skórze pojawiły mi się zaczerwienione wodne grudki. Czy to możliwe, że taka reakcja nie wystąpiła wcześniej? Jadałam takie produkty i nic się nie działo.
Odpowiedziała
dr n. med. Agnieszka Padjas
specjalista chorób wewnętrznych
Klinika Alergii i Immunologii Collegium Medicum UJ
Nadwrażliwość na nikiel jest jedną z najczęstszych przyczyn kontaktowego zapalenia skóry (tzw. wyprysku). Szacuje się, że w Europie ok. 8–10% pacjentów z wypryskiem cierpi z powodu alergii na nikiel. Nadwrażliwość na nikiel częściej występuje u kobiet niż u mężczyzn. Objawy alergii na nikiel zwykle pojawiają się w miejscu kontaktu (lub w pobliżu) skóry z tym metalem. Zmiany skórne po kontakcie z niklem to zaczerwienienie (rumień) skóry i pęcherzyki, ze złuszczaniem naskórka. Zmianom tym towarzyszy świąd skóry, rzadziej nasilone pieczenie. Czasami zmiany występują na dużej powierzchni skóry w postaci sączących nadżerek pokrytych strupami. Zmiany takie łatwo ulegają bakteryjnemu nadważeniu. W Polsce wyprysk niklowy najczęściej powodują następujące przedmioty: klipsy i kolczyki, łańcuszki, naszyjniki, bransoletki zegarków, guziki dżinsów i sprzączki pasów.
Rzadko zdarza się, że chorym silnie uczulonym szkodzi także nikiel znajdujący się w pożywieniu lub wodzie. Nikiel znajduje się głównie w wodzie wodociągowej, w wodach gruntowych w pobliżu niektórych zakładów przemysłowych, w gotowanych w metalowych garnkach zupach jarzynowych (mają niskie pH, np. zupa szczawiowa, co ułatwia uwalnianie niklu z metalu) oraz w tych gatunkach margaryny, do produkcji których jako katalizatora używa się mrówczanu niklu. Nikiel występuje także w podrobach, roślinach strączkowych, orzechach laskowych, migdałach, marcepanie, sokach owocowych, czekoladzie, a także produktach konserwowych, zwłaszcza rybach.
Możliwe jest więc, że zmiany skórne, o których Pani pisze, to efekt spożycia konserwy rybnej. Warto jednak pamiętać, że jest to rzadka manifestacja alergii na nikiel, najczęstszą jest wyprysk skórny w miejscu kontaktu z tym metalem, a większość chorych z nadwrażliwością na nikiel dobrze toleruje wyżej wymienione produkty. Dlatego u chorych z uczuleniem na nikiel nie zaleca się restrykcyjnej diety z wyłączeniem wszystkich produktów zawierających ten metal, jednak w Pani przypadku być może konieczne będzie unikanie konserw rybnych.