Pytanie nadesłane do redakcji
Dwa tygodnie temu ktoś podrzucił mi 2-miesięczną kotkę. Przygarnęłam zwierzaka, pojechałam do weterynarza, odrobaczyłam, choć wiedziałam, że zabranie kota, to nie jest najlepszy pomysł, bo jestem lekko uczulona: kicham, katar, zaczerwienione oko, to wszystko do przeżycia. Tydzień później dowiedziałam się, że jestem w ciąży, a alergia dała znać o sobie - kichanie, katar, zaczerwienione oko (to ostatnie, to w sumie nie wiem, czy to wina kota). Kotki bym nie oddała, bo jest kochana, ale boję się w związku z ciążą, czy taka alergia może zaszkodzić dziecku?
Odpowiedziała
dr n. med. Grażyna Durska
Zakład Medycyny Rodzinnej
Pomorski Uniwersytet Medyczny w Szczecinie
Poradnia Alergologiczna „Podgórna” w Szczecinie
Decyzja należy do Pani, ale w sytuacji występowania objawów choroby alergicznej związanej z uczuleniem na alergeny kota, rozsądniej byłoby oddać zwierzaczka w tzw. dobre ręce. Lepiej rozstać się z ulubieńcem po 2-3 tygodniach niż po dłuższym okresie, kiedy będzie to znacznie trudniejsze zarówno dla Pani, jak i dla kotka.
Alergeny produkowane są przez gruczoły łojowe i ślinowe kota zlokalizowane w skórze. W trakcie lizania futerka zwierzę przenosi je na naskórek i sierść. Alergeny kota są bardzo małe, mogą być przenoszone nawet na ubraniach. W pomieszczeniach w których przebywał kot mogą utrzymywać się przez wiele lat w tapicerkach, dywanach czy na ścianie.
Do uczulenia dochodzi w mechanizmie IgE-zależnym, dlatego w diagnostyce stosuje się testy punktowe z alergenami kota lub oznaczenia swoistych przeciwciał IgE w surowicy krwi.
Najczęstszą manifestacją kliniczną uczulenia są objawy alergicznego nieżytu nosa, alergicznego zapalenia spojówek, pokrzywki. U części uczulonych osób dochodzi do rozwoju astmy.
Narażenie na alergen jest niebezpieczne dla Pani, a pośrednio także dla dziecka. W przypadku nasilenia objawów alergii będzie Pani musiała przyjmować leki, części z nich nie można stosować w terapii kobiet ciężarnych. Alergiczny nieżyt nosa zwiększa ryzyko wystąpienia astmy. Skurcz oskrzeli, do którego dochodzi w przebiegu choroby jest czynnikiem ryzyka niedotlenienia płodu.
Obecnie dysponujemy dużym arsenałem leków zmniejszających objawy chorób alergicznych, niektóre z nich mogą być stosowane przez kobiety ciężarne, ale czy nie rozsądniej byłoby unikać kontaktu z alergenem (kotem) i nie narażać siebie i dziecka na ryzyko związane z przebiegiem choroby oraz działania niepożądane leków?
Badania statystyczne wykazują, że choroba alergiczna jednego z rodziców zwiększa ryzyko alergii u dziecka do około 30-40%, choroby alergicznej u obojga rodziców do ok. 60-80%.
Prewencja pierwotna, polegająca między innymi na unikaniu kontaktu z alergenem (np. kota) jeszcze przed rozwojem choroby alergicznej zmniejsza ryzyko rozwoju uczulenia u dziecka.
Piśmiennictwo:
Gruber Ch.: Rozwój choroby atopowej u niemowląt i dzieci. Medycyna po Dyplomie. Wydanie Specjalne. 2006; 08,06: 7-8.Krauze A., Lange M., Kulus M.: Alergia na zwierzęta. Alergoprofil. 2011; 1(7): 16-23.
Rapiejko P.: Najczęstsze alergeny i ich występowanie. [W:] Fal A.M. (red.): Alergia, choroby alergiczne, astma. Tom 1. Kraków, Medycyna Praktyczna, 2010: 173.
Rudzki E.: Alergeny. Medycyna Praktyczna, Kraków 2008: 256-259.
Tworek D., Kuna P.: Nowe leki przeciwhistaminowe - miejsce w terapii chorób alergicznych. Terapia. Alergologia. 2013; 3(285): 49-50, 53-54.
Wenecka B.: Leki stosowane w ciąży. Terapia. W gabinecie lekarza rodzinnego. 2011; 5 (2): 73-81.
