Pytanie nadesłane do redakcji
Jestem alergikiem, w takim stopniu, że na testach doznałem wstrząsu anafilaktycznego i straciłem przytomność. Mój lekarz zaproponował kurację Stoloral 300 i powiedział, że jest to bezpieczniejsze od szczepionki, ale i tak jest ryzyko zgonu. Jak bardzo niebezpieczna jest kuracja Stoloral 300, bo wizja zgonu skutecznie eliminuje alergię, ale niestety nie samą.
Odpowiedziała
dr n. med. Grażyna Durska
Zakład Medycyny Rodzinnej
Pomorski Uniwersytet Medyczny w Szczecinie
Poradnia Alergologiczna „Podgórna” w Szczecinie
Bardzo dużo niewiadomych:
- Czy był to wstrząs anafilaktyczny? Czy tylko stracił Pan przytomność (zemdlał)?
- Jakie alergeny były testowane?
- Na jaką chorobę alergiczną Pan choruje?
- Na jakie alergeny jest Pan uczulony?
- Immunoterapię jakimi alergenami rozważano?
Jeżeli w trakcie wykonywania testów doszło wyłącznie do omdlenia, to nie jest to przeciwwskazanie do odczulania, ale może lepiej byłoby prowadzić je preparatem podjęzykowym, np. Staloral 300.
Odczulanie metodą klasyczną wiąże się z częstym stresem związanym z okresowymi iniekcjami podskórnymi. W odróżnieniu od omdlenia (krótkotrwała utrata przytomności często wywołana czynnikami emocjonalnymi) wstrząs anafilaktyczny jest ciężką reakcją ogólnoustrojową zagrażającą życiu.
W anafilaksji ciężkiego stopnia może wystąpić obrzęk krtani, skurcz oskrzeli, co może doprowadzić do zahamowania przepływu powietrza przez drogi oddechowe. Objawy ze strony układu krążenia to przede wszystkim spadek ciśnienia krwi zmniejszający przepływ krwi przez narządy ważne dla utrzymania homeostazy, zaburzenia rytmu serca i ostatecznie zatrzymanie akcji serca.
Inne objawy anafilaksji o nie tak groźnym rokowaniu, to zmiany skórne o charakterze bąbla pokrzywkowego, napady kichania, wodnisty wyciek z nosa, świąd nosa, przekrwienie spojówek, świąd oczu, bóle brzucha, mimowolne oddanie moczu lub stolca.
Wstrząs anafilaktyczny czasami poprzedzony jest zwiastunami, takimi jak: uczucie metalicznego smaku w jamie ustnej, świądem dłoni czy części podeszwowych stóp, uczuciem mrowienia, lękiem.
W przypadku stwierdzenia groźnych reakcji anafilaktycznych pacjent wymaga natychmiastowego, intensywnego leczenia, a następnie 24-godzinnej obserwacji w warunkach szpitalnych, ponieważ istnieje duże ryzyko ponownego wystąpienia objawów po kilku godzinach.
Lekarz zaproponował Panu odczulanie preparatem Staloral 300, nie jest więc Pan uczulony na jad owadów błonkoskrzydłych, w przypadku tego uczulenia odczulanie jest leczeniem ratującym życie.
Przy odczulaniu alergenami roślin, grzybów mikroskopowych, roztoczy czy zwierząt immunoterapia jest leczeniem przyczynowym zmniejszającym nasilenie objawów chorobowych (czasami, zwłaszcza przy przestrzeganiu zasad profilaktyki alergenowej udaje się uzyskać wieloletnią remisję) oraz formą profilaktyki zmniejszającej ryzyko rozwoju kolejnych uczuleń oraz rozwoju astmy u pacjentów z alergicznym nieżytem nosa. Pacjenci u których istnieją przeciwwskazania do odczulania mogą być skutecznie leczeni lekami objawowymi.
W sytuacji wystąpienia wstrząsu anafilaktycznego w trakcie wykonywania testów skórnych należałoby rozważyć korzyści i zagrożenia związane z tą metodą leczenia.
Ryzyko ciężkich reakcji anafilaktycznych w przebiegu odczulania podjęzykowego przy prawidłowej kwalifikacji jest mniejsze niż przy immunoterapii podskórnej. Najczęściej opisywane działania niepożądane dotyczyły jamy ustnej i przewodu pokarmowego. Zwykle był to świąd jamy ustnej, zwiększone ślinienie. Do chwili obecnej nie opisywano zgonu związanego z ta metodą leczenia.
Odczulanie podjęzykowe wymaga dużej samokontroli ze strony pacjenta. Należy bezwarunkowo przestrzegać zaleconego dawkowania, każda zmiana powinna być konsultowana z lekarzem alergologiem.
Piśmiennictwo:
AgostiniF., Tellarini L., Caconica G.W. i wsp.: Safety of sublingual immunotherapy with a monomeric allergoid in very young children. Allergy. 2005; 60: 133-134.Antczak-Marczak M., Kuna P.: Swoista terapia alergenowa (SIA) w praktyce - porównanie aktualnych wytycznych europejskich i amerykańskich, EBM versus ChPL. Terapia. Alergologia. 2012; 4 (271): 36-42.
Bartkowiak-Emeryk M.: Immunoterapia podjęzykowa - wysokie dawki, wysokie bezpieczeństwo? Alergia. 2008; 1: 7-9.
Immunoterapia miejscowa. Stanowisko ekspertów. Alergia. Astma. Immunologia. 1999; 4: 203-214
Kowalski M.L.: Immunoterapia alergenowa. Mediton. Oficyna Wydawnicza, 2003: 137-146.
Kupczyk M., Kuna P.: Mechanizmy immunologiczne skutecznej immunoterapii swoistej. Terapia. Alergologia. 2012; 4 (271): 30-34.
Nittner-Marszalska M.: Immunoterapia podjęzykowa (SLIT) - skuteczność w świetle badań z ostatnich lat. Alergia. 2009; 4: 34-38
Penagos M., Compalati E., Tramline F. i wsp.: Efficacy of sublingual immunotherapy in the treatment of allergic rhinitis in pediatric patients 3 to18 years of age : metaanalysis of randomized, placebo-controlled, double-blind trials. Ann. Allergy Asthma Immunol. 2006; 97: 141-148
Rogala B., Błażowski Ł., Glück J.: Immunoterapia podjęzykowa u dzieci. Część I. Ocena objawów ubocznych. Alergia. Astma. Immunologia. 2005; 10: 210-217
Kruszewski J. (red.): Standardy w alergologii, część I. Stanowiska panelów eksperckich Polskiego Towarzystwa Alergologicznego. Kraków 2010
Żukowski S., Moniuszko M., Bodzenta-Łukaszyk A.: Immunoterapia alergenowa - leczenie przyczynowe w chorobach alergicznych. Alergologia Info 2009; 5-6: 191-196