Eozynofile to inaczej granulocyty kwasochłonne, czyli rodzaj białych krwinek. Powstają w szpiku kostnym z tzw. komórek macierzystych, pełną dojrzałość osiągają po około 5-6 dniach. Dojrzałe eozynofile zostają uwolnione do krwi, w której utrzymują się przez około 3-8 godzin, a następnie przemieszczają się do tkanek.
Stosunek liczby eozynofilów znajdujących się we krwi do obecnych w tkankach wynosi 1:100.
Dojrzały eozynofil produkuje tzw. mediatory, czyli substancje odpowiedzialne za wywoływanie i podtrzymywanie stanu zapalnego. Mediatory wydzielane przez eozynofile uczestniczą w procesie zabijania wirusów, bakterii, komórek nowotworowych, pasożytów oraz wpływają na funkcjonowanie innych komórek układu odpornościowego. Oprócz tych korzystnych dla organizmu funkcji, eozynofile biorą udział w powstawaniu różnych chorób, głównie alergicznych, np. astmy oskrzelowej.
W zależności od stopnia aktywności wyróżnia się 2 typy eozynofilów - aktywowane i spoczynkowe.
Główna rola granulocytów kwasochłonnych to zwalczanie zakażeń pasożytniczych wywołanych, m.in. przez owsiki, włośnia, glistę ludzką, przywry oraz udział w reakcjach alergicznych.
Inne choroby przebiegające z podwyższeniem stężenia eozynofilów we krwi to alergiczna aspergiloza oskrzelowo-płucna, ostre i przewlekłe eozynofilowe zapalenie płuc, zespół Churga-Strauss, niektóre reakcje polekowe, zespół idiopatycznej hipereozynofilii, choroby zakaźne w okresie zdrowienia, eozynofilowe zapalenia jelit oraz żołądka, kolagenozy, sarkoidoza, ziarnica złośliwa, niektóre nowotwory.
W zależności od właściwości bodźca, czasu i intensywności narażenia, działanie eozynofilów może być korzystne, obojętne lub szkodliwe dla organizmu człowieka.
Mediatory produkowane przez eozynofile mogą prowadzić do uszkodzenia nabłonka zarówno górnych, jak i dolnych dróg oddechowych.
Do materiałów biologicznych, w których ocenia się stężenie granulocytów kwasochłonnych należą przede wszystkim krew, wydzielina z nosa, popłuczyny z drzewa oskrzelowego (BAL) i plwocina.
Do badania liczby eozynofilów we krwi wykorzystuje się krew żylną lub pobraną z opuszki palca. Wyniki podaje się w wartościach bezwzględnych (na 1 µl) oraz w wartościach procentowych. Wartości normy zależą od wieku badanego. Noworodki - średnia normy 400 (zakres 20-850). Pierwszy rok życia - średnia normy 300 (zakres 50-700). Osoby dorosłe - średnia normy 200 (zakres 0-450). W warunkach prawidłowych eozynofile stanowią 1-6% krwinek białych (leukocytów) krwi obwodowej.
Pobranie popłuczyn z drzewa oskrzelowego wykonywane jest na oddziałach pulmonologicznych. Płyn do badania pobierany jest w trakcie bronchoskopii, po wcześniejszym płukaniu subsegmentów płuc roztworem fizjologicznym roztworem NaCl. U osób zdrowych eozynofile stanowią 0-1% wszystkich komórek w popłuczynach oskrzelowych.
Badanie ilości eozynofilów w wydzielinie z nosa to cytologia złuszczeniowa błony śluzowej nosa. Jest to badanie nieinwazyjne, możliwe do wykonania w każdej grupie wiekowej, a polega na pobraniu ezą materiału z dolnej małżowiny nosowej, a następnie na ocenie komórek pod mikroskopem. U osób zdrowych w cytogramie błony śluzowej nosa nie stwierdza się komórek eozynofilnych. Komórki te występują w polipach eozynofilowych, w niealergicznym eozynofilowym nieżycie nosa, a przede wszystkim w alergicznym nieżycie nosa. Badanie liczby eozynofilów jest badaniem dodatkowym i interpretacja jego wyników jest dokonywana przez lekarza zawsze na podstawie obrazu klinicznego choroby u danego pacjenta.
Jakie są przeciwwskazania do badania?
Nie ma przeciwwskazań do wykonania badania.
Jakie powikłania mogą wystąpić po wykonaniu badania?
Prawidłowa procedura pobierania krwi zabezpiecza chorego oraz personel medyczny przed możliwością zakażenia.
Jedyne możliwe zdarzenia niepożądane to wystąpienie niewielkiego wynaczynienia krwi w okolicach miejsca przekłucia naczynia krwionośnego (siniak). Objaw ten zmniejsza uciśnięcie bezpośrednio po zabiegu, miejsca nakłucia.
