Słonecznik należy do rodziny astrowców i jest hodowany w wielu rejonach świata. Nasiona słonecznika są bogate w olej, który się wykorzystuje do produkcji margaryn i olejów kuchennych. Zazwyczaj olej nie zawiera białek i dlatego nie uczula, ale opisano wiele wyjątków od tej zasady.
Alergeny ziarna słonecznika są bardzo ciepłoodporne i nie ulegają rozkładowi nawet w temperaturze 200°C przez godzinę, dlatego można się uczulić, jedząc pieczywo z ziarnami.
Ziarna słonecznika są pokarmem wielu hodowanych w domach ptaków, zwłaszcza papug, a także bydła. W tych warunkach cząstki ziaren znajdują się w powietrzu i wchodzą w skład kurzu domowego. U właścicieli hodowanych ptaków karmionych ziarnami słonecznika nieraz – pomimo niewystępowania klinicznych objawów uczulenia – stwierdza się dodatnie próby punktowe (znacznie rzadziej dodatni wynik testu immunologicznego RAST). Niekiedy uczula również pyłek słonecznika. Takie przypadki opisywano głównie u osób mieszkających w pobliżu dużych plantacji oraz u robotników niektórych zakładów przemysłu spożywczego. W jednym z nich alergię tę wykryto u blisko 25% zatrudnionych. W tej ostatniej grupie sporadycznie obserwowano astmę wywołaną tą nadwrażliwością.
W warunkach zawodowych u osób uczulonych znacznie częściej występuje nieżyt nosa i zapalenie spojówek (zobacz: Alergiczny nieżyt nosa, Alergiczne zapalenie spojówek). Te same objawy (również rzadko) występują u piekarzy, ale w tej grupie zawodowej są wynikiem nadwrażliwości głównie na ziarna, a nie na pyłek słonecznika. Częstość niezawodowego uczulenia jest właściwie nieznana. W Stanach Zjednoczonych (stan Kolorado) w grupie chorych z alergią na owoce 41% miało dodatnie próby z wyciągami ziaren słonecznika (prawdopodobnie zachodziły liczne odczyny krzyżowe z wieloma owocami lub jarzynami), a 3% badanych nie tolerowało ziaren słonecznika, co potwierdzono doustną próbą prowokacyjną przeprowadzoną metodą podwójnie ślepej próby z użyciem placebo.
Alergeny słonecznika są słabo poznane. Stosunkowo najlepiej zbadano białko SSA. Jest to albumina bogata w metioninę o masie cząsteczkowej 12 kDa, występująca w postaci pojedynczego polipeptydu, która wiąże IgE osób uczulonych na słonecznik. Poza tym opisano także alergeny o masach cząsteczkowych 32, 24 i 55 kDa. Pomiędzy wszystkimi tymi białkami zachodzą odczyny krzyżowe.
